არმაზციხე არქეოლოგიურ-ისტორიული ძეგლი მდებარეობს მცხეთა-თბილისის გზატკეცილზე... არმაზციხეს ადგილობრივები ბაგინეთს უწოდებენ. მის აშენებას ისტორიკოსები ქართლოსს მიაწერენ. სახელწოდება არმაზციხე....

         არტანუჯი მდებარეობს ისტორიულ კლარჯეთში. იგი აშენდა V საუკუნეში ვახტანგ გორგასალის ბრძანებით. IX საუკუნეში არაბებისგან დევნილმა აშოტ I კურაპალატმა არტანუჯის ციხე-ქალაქი აღადგინა და სატახტო ქალაქად აქცია. არტანუჯის ციხის ეკლესიაშია დაკრძალული....

       არჩილის მონასტერი მდებარეობს სოფელ ნადოკრაში, ერწოს ქვაბულის დასავლეთ ნაწილში, თიანეთიდან 29 კმ -ზე. ნადოკრა ისტორიულ წყაროებში მოიხსენიება, როგორც ნოტოკრა, ნოკორნა, ნაკორნა, ნადოკრა. „ქართლის ცხოვრების"....

არჯევან - სარვანის ღვთისმშობლის ეკლესია მდებარეობს სოფლის ჩრდილო-დასავლეთ ნაწილში, წალკის მუნიციპალიტეტში. იგი წარმოადგენს დარბაზულ ნაგებობას. აშენებულია დიდი ზომის დამუშავებული კვადრებით. გადახურულია ლორფინით. შესასვლელი სამხრეთიდან აქვს. აღმოსავლეთის სარკმელს შემოვლებული....

          ატენის სიონი VII ს. I ნახევარშია აგებული. იგი მდინარე ატენთან ახლოს (გორის რაიონი), ფრიალო კლდის საგანგებო საყრდენი კედლით გამაგრებულ ბაქანზეა აღმართული და მთელი ხეობის სამშვენისს წარმოადგენს. ატენის სიონი ცენტრალურ-გუმბათოვანი ტაძარია....

         ატენის ციხე მდებარეობს ატენის ხეობაში, სოფელ ატენთან. იგი ატენის ხეობაში მიმავალ გზას ზემოდან დაყურებს. ატენის ხეობა საკმაოდ სტრატეგიული ხეობაა, აქედან გადიოდა უმოკლესი გზა, შიდა ქართლიდან სამხრეთისკენ. ამიტომ მის გამაგრებაზე ადრიდანვე....

      აწყურის ღვთისმშობლის ტაძარი მდებარეობდა სამცხე-ჯავახეთის ახალციხის მუნიციპალიტეტში სოფ. აწყურის ტერიტორიაზე.....

       აწყურის ციხე, ფეოდალური ციხესიმაგრე მტკვრის მარჯვენა ნაპირზე, ახალციხის მუნიციპალიტეტში, სოფელ აწყურთან,....

ადგილმდებარეობა: საქართველო, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკა, გუდაუთის მუნიციპალიტეტი,  დაბა  ახალი ათონი.

კომპლექსში შემავალი ნაგებობები: ტაძარი, სამონასტრო შენობები.

ისტორიულ-არქიტექტურული....